Robert Boyle
ROBERT BOYLE
(Hava Akışının Ölçülmesi)
Robert Boyle 1627'de İrlanda'da Lismore'da dünyaya geldi. Ondört kişilik
bir ailenin en küçük oğlu olmasına karşın, bolluk bereket içinde
büyüdü. Babası ilk Cork Kontuydu. Robert Boyle'un annesi Kont'un ikinci
karısıydı. Soylular arasında adet olduğu üzere, sekiz yaşındayken
Eton'a, yatılı okula gönderildi. Dört yıl Eton'da kaldıktan sonra
Cenova'ya giderek, kendisini bütünüyle matematiğe kaptırdı.
Cenova'da kendini iyiden iyiye bilime adamıştı. Bir akşam gümbürtüyle
düşen yıldırım merakını uyandırdı; yıldırım neden kendisine
çarpmamıştı?! Tanrının onu özel bir görev için ayırdığı düşüncesine
kapıldı. O günlerde doğa dininin güçlü olduğu hesaba katılırsa, Tanrının
büyüklüğünü, doğanın sırlarını çözerek göstermeye çalışmasında
şaşılacak bir şey yoktu. Boyle Cenova'dan İtalya'ya geçti, Floransa'da
bir süre kaldı. Orada Galileo'nun çalışmalarıyla ilgilendi. İç savaş
onu.
İngiltere'ye dönmeye zorladı. Kral yanlısı olması beklenebilirdi. Ama
çeşitli nedenlerden ötürü parlamento sempatizanı oldu. Bu, onu Samuel
Rartlibb'le tanıştırdı. Rartlibb, Boyle'u, tıp çalışmaya özendirdi.
Kimyaya ilgisi, ilaçlar hazırlamaya çalıştığı bu dönemde başladı.
1656'da Oxford'a, üniversite kolejine bitişik, şimdi gülünç Shelley
Abidesine sahip olmakla övünen siteye yerleşti. Burada doğanın tanecikli
yapısının ve mekanik kuramının deneysel kanıtını güçlendirmeye çalıştı.
Zamanın önde gelen matematikçileri Wallis ve Ward'la dost oldu. Belki
daha da önemlidir, mekanik doğa kuramının felsefi temellerini geliştiren
John Lçıcke ve Christ Church'ün çevresine girdi. Bu döneme ait bilimsel
etkinliklerini 1666'da yayınlanan ünlü çalışması The Origine of Forms
and Qualities'de topladı.
Restorasyondan sonra Royal Society'nin kurulmasında çok aktif bir görev
üstlendiği için .Londra'ya hareket etti. Dünyaya karşı sofuca yaklaşımı,
onu dini propaganda yapan birçok projenin içerisine soktu. Bilimsel
uğraşının her aşamasında küçük, eğlendirid denemeler yazdı. Kişisel
aşkla dini görevler arasındaki çelişkiyi konu alan İngilizce ilk
tarihsel romanlardan biri sayılan The Martyrdom of Theodora'yı yazmaya
koyuldu. 1691'de Londra'da öldu