Gömülü Diş ne demektir ?
Sürme zamanı geldiği halde çeşitli nedenlerle ağızda yerini alamayan
dişlere ” gömülü dişler” denir. Üçüncü büyük azı dişleri ( yirmi yaş
dişleri veya akıl dişleri olarak da bilinir ), en sık rastlanan gömülü
dişlerdendir. Üçüncü azı dişlerinin sürebilmesi için ağızda yer
bulunmuyorsa ve kişi 25 yaşına geldiği halde halen sürmemişse, ” gömülü ”
olarak değerlendirilirler. Bazen de bu dişler kısmen sürer, ancak
hiçbir zaman tam yüksekliğe ulaşamazlar. Üçüncü azılarınız henüz
sürmemişse, dişhekiminizi ziyaret ederek durum hakkında bilgi edinebilir
ve gömülü kalan dişlerin neden olabildiği ağrı, şişme, enfeksiyon,
çürük ve dişeti hastalıkları gibi bazı problemler ortaya çıkmadan etken
dişin çekilmesini sağlayabilirsiniz.
Üçüncü azılar neden düzgün bir şekilde sürmezler?
Evrimleşen insanoğlunda çene kemikleri gittikçe küçülmeye başladığı
halde azı dişlerinde sayıca azalma tam olarak gerçekleşmemiştir. Bunun
sonucu olarak günümüz insanında ağızda son süren üçüncü azı dişleri için
genellikle yer kalmamaktadır. Bilindiği gibi üçüncü azı dişleri 15 ile
25 yaşlar arasında sürebilirler.
Gömülü üçüncü azılar ne tip sorunlara yol açabilir ?
Gömülü üçüncü azıların çevresinde kist ve tümörler oluşabilir. Öte
yandan, kısmen sürmüş üçüncü azılar da ciddi bir enfeksiyon kaynağıdır.
Bu tip dişler ağrının yanında dişeti problemleri ve apselere yol
açabilirler. Ancak her üçüncü azı da bu problemlere neden olmayabilir.
Sadece Antibiyotik kullansam olmaz mı?
Antibiyotikler yanlızca kısa bir süre için rahatlama sağlayabilirler.
Toplumumuzda bilinçsiz ve çok çeşitli antibiyotik kullanımı yaygın
olduğundan, alınan antibiyotikler şikayetlere yol açan
mikroorganizmalara her zaman etki etmeyebilir. Üstelik etkili olsalar
bile, gerçek problemi ortadan kaldıramazlar. Diğer bir deyişle,
antibiyotik alınsa da probleme yol açan diş hala ağızdadır.
Çekim ne zaman gereklidir ?
Üçüncü azı dişlerinin çekilmesi için mutlaka problem yaratmalarını
beklemek yanlıştır. Dişhekiminizin de önermesi koşuluyla erken dönemde
yapılacak üçüncü azı çekimlerinin ileride doğabilecek pek çok problemi
önleyeceğini unutmayınız. Örneğin, gömülü üçüncü azılar, ikinci azı
dişlerine zarar verebilirler. 16 yaşından önce yapılan çekimlerde
iyileşme son derece hızlı olmaktadır. Daimi ikinci büyük azılar
sürdükten sonra üçüncü büyük azıların alınması mümkündür. Bu da 11-12
yaş civarında gerçekleşir. Dişhekiminiz, bu dönemde alacağı röntgenler
ile üçüncü azı dişlerinin sürmesi için yeterli yer olup olmayacağını
tayin ederek çekim için gerekli öneride bulunacaktır.
Eğer şikayetim yoksa ne yapmalıyım?
Ağrı, şişme ve enfeksiyon şikayeti olan kişiler, üçüncü azılarını en
kısa sürede çektirmelidirler. Ancak hiçbir şikayet söz konusu değilse,
ileride oluşabilecek sorunları önlemek veya olası bir çapraşıklık
riskini ortadan kaldırmak için bu dişlerin alınması yararlı olacaktır.
Bunun yanı sıra, şikayete yol açmayan gömülü üçüncü azıların erken
dönemde alınması ile; nedeni tespit edilemeyen çene ağrıları, hareketli
protezlerin doku uyumsuzlukarı, dişeti hastalıkları ve tümör gelişimi
gibi bazı riskler de ortadan kalkacaktır.
Gömülü dişler nasıl çekilir?
Gömülü dişin üzerindeki dişeti dokusu açıldıktan sonra kemik ve diş
üzerindeki bağlayıcı dokular uzaklaştırılır. Ardından diş çekilir ve
açılmış olan dişeti dikilir.
Bu operasyondan sonra hastanın dişhekimi tarafından önerilecek bazı
ilaçları ( antibiyotik, ağrı kesici v.b ) alması gerekebilir. Genellikle
5. Günden sonra dikişler
DİŞ ÇEKİMİNİ TAKİBEN YAPMANIZ ÖNERİLENLER
• Diş hekiminizin yanından ayrıldıktan sonra, 15 dakika kadar çekim
yerine diş hekiminizin koyduğu gaz tamponu ısırarak yerinde tutunuz.
Eğer kanama veya sızıntı varsa ikinci bir tamponla değiştiriniz. İlk
yarım saatlik süre zarfında ağzınızı çalkalamamaya özen gösteriniz ,
buradaki amaç çekim boşluğundaki pıhtının korunarak yara iyileşmesini
hızlandırmaktır , ağız çalkalandığı taktirde çekim boşluğundaki pıhtı
oluşumu engellenebilir ve kanama olabilir .
• 6 saat kadar sızıntı halinde kanamanız olabilir.
• Alkol ve kanamayı artırabilecek olan asetik salisilik asit ( örn.
Aspirin) gibi ilaçları kullanmayınız.
• Çekimden sonra bir süre istirahat ediniz. Mümkünse başınız yüksekte
olmak kaydıyla yatınız.
• Çekimden sonra 2 saat kadar hiçbir şey yemeyiniz. Sıcak yiyecek yada
içeceklerden kaçınınız. Oda sıcaklığındaki süt yada süt ürünleri tercih
edilebilir.
• Diş hekiminiz öneriyorsa, çekimden 2 saat sonra antimikrobiyal ilaçlar
ve/veya ağız gargaraları ile ağzınızı çalkalayabilirsiniz.
• Eğer herhangi bir sorun olursa (ağrı, şişme, fazla ve uzun süren
kanama) diş hekiminize danışınız.