HAKKINDA YAZILANLAR
General Franks, Irak operasyonunda savaş hilelerini uygulayacak’
Erkan Acar
Zaman 13 Şubat 2003
‘Saddam sonrası Irak’ı yönetecek kişi’ olarak gündeme gelen Tommy
Franks’i, sınıf arkadaşı emekli general Nejat Eslen, Zaman’a anlattı.
Eslen’e göre, Franks, Irak operasyonunda, savaş tarihinin Faransız,
Alman ve Çinli üç önemli komutanının taktiklerini uygulayacak.
Irak’a yönelik muhtemel operasyonun komutanlığını yapması beklenen
Orgeneral Tommy Franks’in sınıf arkadaşı emekli Tuğgeneral Nejat Eslen,
Franks’i ‘ayırt edici bir özelliği olmayan ‘sakin biri’ olarak
tanımladı. Eslen, bir topçu subayı olan General Franks’in Irak
operasyonunda manevra ile birlikte ateş gücüne de önem vereceğini
anlatıyor.
Eslen’e göre Franks muhtemel savaşta harp tarihinin üç ünlü komutanının
teorilerini uygulayacak. Bunlar; Napolyon döneminin ünlü generali
Antoine Henri Jomini’nin ‘Stratejik Kesin Sonuç Noktaları Konsepti’,
Prusyalı general Carl Von Clausewitz’in ‘Ağırlık Merkezi Konsepti’ ve
Çinli savaş ustası Sun Tzu’nun ‘Savaş Hileleri’.
Geleceğin liderlerini yetiştiren ABD Kara Harp Koleji’nde 1984 yılında
Franks ile birlikte eğitim gören Tuğgeneral Eslen, Franks’i Zaman’a
anlattı. Eslen, Sun Tzu’nun, ‘En iyi sonuç, düşmanın mukavemetini
savaşmadan kırmaktır’ şeklindeki sözünün Bağdat’ın düşürülmesinde büyük
önem kazandığına dikkat çekti.
Türkiye’yi uzun yıllar NATO'da temsil eden Eslen, “Burada bir dolaylı
tutum stratejisinin uygulanacağını düşünüyorum. Yani hile. Bu amaçla
Franks’in Tzu’yu tekrar tekrar okuduğunu tahmin ediyorum. Buna göre
Franks, Bağdat’ta ağır bir çatışmaya girmeden sonuca ulaşmaya
çalışacaktır.” diyor. Eslen, ABD Merkezi Kuvvet (CENTCOM) Komutanı
Franks’in Prusyalı savaş teorisyeni Clausewitz’in iki konseptini de
önemsediğini vurguluyor. Bunlardan birincisi ‘savaşın politikanın
devamı’; diğeri ise savaşın nihai hedefinin düşman kuvvetlerinin yok
edilmesi olması.
Eslen, Franks’in liderliğine de Clausewitz’in bu iki kuralının egemen
olduğunu düşünüyor. Bir başka deyişle Franks, politikacının tam
kontrolünde hareket edecek. Eslen, “Clausewitz’in teorisinin
uygulayıcısı Franks, düşmana karşı acımasız olacak, onu yok etmeye
çalışacaktır. Çünkü Clausewitz’e göre zaferin bedeli kandır.” diyor.
Emekli Tuğgeneral Nejat Eslen, 1984’te ABD Kara Kuvvetleri için
geleceğin liderlerini yetiştiren Kara Harp Koleji’nde okumaya hak
kazanmış. Eslen, burada 19 değişik ülkeden gelen subaylarla bir yıla
yakın eğitim görmüş. Kolejdeki derslere 19’u yabancı toplam 290 subay
katılmış. Kursa iştirak edenlerin arasında ABD’nin Irak harekatını sevk
ve idare edecek olan Orgeneral Tommy Franks da yer almış.
Eslen, Kara Harp Koleji’ndeki eğitimin amacının gelecekte stratejik ve
operatif seviyelerde önemli görevler üstlenecek komutanları yetiştirmek
olduğunu belirterek şunları söylüyor: “Geçen zaman içinde bir zamanların
Yarbay Tommy Franks’i, piramitin tepesinde kalmayı başaran nadir
subaylardan biri ve bugün CENTCOM komutanı olarak Irak’ın işgaline ve
daha sonra da Irak’ta kurulacak yeni yönetimin başı olmaya
hazırlanıyor.”
Sınıf içinde belirgin, bir özelliği olmayan ve sakin yapısı ile tanınan
Tommy Franks’i tahlil edebilmek için onun Kara Harp Koleji’nde verilen
eğitimle nasıl yönlendirildiğini anlamak gerektiğine dikkat çeken Eslen,
bu konuda şu bilgileri veriyor: “O dönemde ABD ordusu Vietnam
Savaşı’ndaki yenilginin ezikliğini taşıyordu ve Vietnam sendromu devam
ediyordu. ABD Kara Kuvvetleri, hava–kara muharebe doktrinini kabul
etmişti ve muhtemel bir savaşta inisiyatifi elde bulundurmayı
amaçlıyordu. Yeni doktrinin gereği olan güçlü savaş uçakları, zırhlı
muharebe araçları, tanklar, silahlı saldırı helikopterleri ve akıllı
mühimmat üretiliyordu.”
1991 savaşında tümen komutan yardımcısı olarak görev yapan Franks’in
bölge hakkında yeterli tecrübesi olduğu ifade ediliyor. Franks,
Afganistan harekâtında da görev aldı.